Fizibilite Raporu Nedir ve Ne için Hazırlanır?

1 Eylül 2023 tarihinden itibaren, bazı gayrimenkul uyuşmazlıklarında dava açmadan önce zorunlu arabuluculuk şartı getirildi. Bu kapsamda arabuluculuk gerektiren uyuşmazlıklar şunlardır:

• Kira uyuşmazlıkları
• Kat Mülkiyeti Kanunu (KMK) kaynaklı uyuşmazlıklar
• Taşınır ve taşınmazların paylaştırılması ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklar
• Komşu hakkından kaynaklanan uyuşmazlıklar

Gayrimenkul ile ilgili bir uyuşmazlık durumunda, taraflar öncelikle adliyelerde bulunan arabuluculuk bürolarına başvurmalıdır. Büro, arabuluculuk siciline kayıtlı arabulucular arasından birini uyuşmazlığın çözümü için atar. Taraflar, sicilde kayıtlı bir arabulucu üzerinde anlaşırlarsa, bu arabulucuyla süreci başlatmak için büroya bilgi verebilirler.

Arabuluculuk görüşmelerine, arabulucular ile birlikte tarafların kendileri veya avukatları katılmaktadır. İlk görüşmeye mazeretsiz katılmayan taraf, arabuluculuk süreci davaya taşındığında, dava sonucunda haklı bulunsa bile yargılama giderlerini üstlenmek zorunda kalır. Arabuluculuk süreci sonunda anlaşmaya varılan konular, mahkemede çözümlenmiş sayılır; yani sonuç, mahkeme ilamı hükmündedir. Arabuluculuk süreci, arabulucunun görevlendirildiği tarihten itibaren üç hafta içinde tamamlanmalıdır. Arabulucu, sadece bir hafta ek süre alarak süreci uzatabilir. Bu süre sonunda anlaşma sağlanamazsa, konu davaya taşınır.

Yeni düzenlemeyle zorunlu arabuluculuk kapsamına alınan dört konu, gayrimenkul ile ilgilidir. Arabuluculuk sürecinde uyuşmazlığın hukuki boyutu değerlendirilirken, konuyla ilgili teknik görüşler profesyonellerden alınır. Bu noktada, gayrimenkul değerleme şirketlerinin bağımsız görüşlerine başvurulması gerekebilir. Böylece uyuşmazlıklar tarafsız, bağımsız ve adil bir yaklaşımla en sağlıklı şekilde çözülebilir.

Arabuluculuk sürecinden önce, uyuşmazlık konusu olan veya paylaştırılacak gayrimenkul ve taşınırların değer tespitinin taraflarca bir değerleme şirketine yaptırılması, arabuluculuk sürecine hazırlıklı başlamayı sağlar. Değerleme raporları, tarafların taleplerini dayanaklarıyla birlikte sunabilmeleri ve uzlaşmanın sağlanmasına yardımcı olması açısından önemlidir. Arabulucu, tarafların taleplerini dinlerken, bu taleplerin delil, dayanak ve belgelerle desteklenmesini bekler. Taleplerin haklılığını ispat etmek, bu raporlarla mümkün olabilir.

Arabuluculuk süreci, belirli bir süreyle kısıtlı olduğu için hızlı bir şekilde sonuçlanması önemlidir. Bu, uyuşmazlığın dava yoluna gitmeden ve tarafların maddi ve manevi olarak zorlanacağı bir sürece girmeden çözülmesini sağlar. Arabuluculuk sürecinin anlaşma ile sonuçlanabilmesi için gereken tüm hazırlıkların yapılarak sürece başlanması önerilir.